slajdy.

Za pomocą programów do obróbki tekstu z plików graficznych możemy również tworzyć slajdy. Najpierw zapisujemy je na dyskietce, a następnie przekazujemy do odpowiedniej pracowni, gdzie zostają poddane specjalnej obróbce. W efekcie otrzymamy gotowe slajdy.

faksowanie.

Edytory tekstu często są też używane do tworzenia faksów. Do wysłania faksu potrzebny jest faksmodem. Sam faks piszemy tak samo, jak każdy inny dokument. Różnica polega jedynie na jego wydrukowaniu - korzystamy przy tym nie z drukarki, lecz z modemu, który prześle go poprzez linię telefoniczną do adresata. System faksowy tworzy graficzny obraz napisanego przez nas dokumentu. Stąd odbiorca otrzyma faks dokładnie w takiej postaci, w jakiej pokazałby się na wydruku.

nadruk naklejek.

Drukarki potrafią drukować nie tylko na zwykłym papierze, ale i na papierze samoprzylepnym, dzięki czemu możemy wykonać własne etykiety - począwszy od naklejek z adresem, a skończywszy na nalepkach na słoiki z konfiturami. Najlepiej w tym celu wykonać nalepki o wielkości odpowiedniej do ich przeznaczenia. W Wordzie dla Windows mamy do tego całą listę gotowych formatów etykiet. Przy drukowaniu pamiętajmy o ostrożnym obchodzeniu się z tego rodzaju papierem - odklejenie się jednej warstwy w trakcie drukowania może bardzo skutecznie zapchać drukarkę.

papier.

Papier używany do drukowania również wpływa na jakość druku. Na jakość papieru należy zwracać szczególną uwagę podczas drukowania materiałów reklamowych. Do drukarek atramentowych i laserowych oferowany jest papier specjalnego typu. Od niego często zależy ostrość, z jaką drukowany jest tekst i grafika. Z kolei podczas drukowania na drukarkach atramentowych zastosowanie odpowiedniego papieru może zapobiec rozlewaniu się atramentu. Warto też wypróbować kolorowy papier ze zdobionymi krawędziami.

kolory.

Odrobina koloru uatrakcyjni każdą pracę. Dodatkowo dochodzi jeszcze mnóstwo zabawy przy eksperymentowaniu z różnymi kolorami i ich odcieniami. Jeśli jeszcze nie mamy drukarki, powinniśmy się zastanowić nad kolorową drukarką atramentową - nie jest ona dużo droższa od modeli czarno-białych, a oferuje dość wysoką jakość przy drukowaniu kolorów. Oczywiście nie należy się spodziewać, że drukowana grafika jakością będzie przypominać fotografie z ilustrowanych magazynów.

drukowanie.

Ostatnim etapem pracy z tekstem jest drukowanie. Jakość wydruku zależy od jakości drukarki. Jeśli używamy drukarki igłowej, możemy liczyć raczej na przeciętne efekty drukowania. Drukarki atramentowe oferują znacznie więcej. Ponadto niektóre modele posiadają możliwość drukowania w kolorze. Najlepsze rezultaty osiągniemy korzystając z drukarki laserowej, która - zwłaszcza kolorowa - może być jednak dość droga.

Creative Writer

Creative Writer to zabawny edytor tekstu, pomagający dzieciom szybko zapoznać się z zasadami pisania za pomocą komputera. Do podstawowego wyposażenia takiego programu należą narzędzia, dzięki którym szybko i łatwo można tworzyć małe gazetki, plakaty czy kartki z życzeniami. Do programu dołączany jest też zestaw obrazków, gotowe elementy zdobiące tekst oraz wymyślne obramowania. Ten prosty program potrafi momentami więcej niż jego profesjonalni bracia: pozwala na łatwe obracanie tekstu, dodawanie do niego cienia i kolorowanie. Jego obsługa jest przy tym tak prosta, że na wyniki pracy nie trzeba długo czekać, a zastosowanie obrazkowego menu pozwala posługiwać się programem nawet bez znajomości języka angielskiego.
Choć na to nie wygląda, Creative Writer jest normalnym programem dla Windows, posiadającym pasek menu, pasek narzędzi i okna. Cały trik polega na tym, że wszystkie funkcje ukryte są pod obrazkami, a nie opcjami menu. Po starcie programu trafiamy do budynku o kilku piętrach - na pierwszym znajduje się warsztat edytorski, z którego droga prowadzi do okna umożliwiającego wprowadzanie tekstu. Z kolei na trzecim usytuowana jest pracownia projektanta, w której mamy kilku asystentów odpowiedzialnych za tworzenie plakatów, kart i małych gazetek. Na poddaszu znajduje się pomieszczenie dla naszych pomysłów - tu dziecko może wprowadzać w życie własne projekty, opierając się na możliwościach oferowanych przez program.
Obszar roboczy Creative Writera przypomina raczej książeczkę do malowania - aż mieni się od kolorów, a przy każdym kliknięciu myszą generowany jest odpowiedni dźwięk. Za poszczególnymi obrazkami kryją się jednak zwyczajne funkcje doskonałego edytora tekstu. Za pomocą poleceń opcji Akapit możemy na przykład wybrać odpowiedni rodzaj i stopień pisma, określić wyrównanie tekstu i wiele, wiele więcej.
Mniejsze symbole wskazują z kolei na działanie poszczególnych poleceń. Tak jak w profesjonalnym edytorze tekstu, także i tu możemy podzielić tekst na kilka szpalt, określić szerokość marginesów i ustawić automatyczne numerowanie stron.
Oczywiście nie brakuje tu i podglądu strony.

Programy dla dzieci.

Co jest potrzebne?

Wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z dobrą zabawą, musimy się liczyć z takimi samymi wymaganiami sprzętowymi, jakie stawiają najbardziej profesjonalne programy komercyjne. Bogata grafika i dźwięk stanowią wyzwanie dla każdego komputera. W tym przypadku nie wygląda to jednak tak strasznie: jeśli Windows działa bez zarzutu, również i żaden z programów tego typu nie powinien stwarzać jakichkolwiek problemów.

Programy...

Edytory tekstu stwarzają doskonałą okazję, aby do komputera przyciągnąć również dzieci. Być może nie jest to tak oczywiste, lecz przede wszystkim edycja tekstu to obszar najbliższy ich zabawom i zajęciom szkolnym. A ponieważ dzieci są znacznie bardziej kreatywne, niż dorośli, postępując według zasady prób i błędów błyskawicznie opanują obsługę komputera.
Oczywiście wygląd profesjonalnych programów nie jest zbyt atrakcyjny dla dzieci - łatwo zauważyć, że zostały one zaprojektowane do pracy w biurze. Na szczęście istnieją też programy do pisania, przeznaczone specjalnie dla najmłodszych. Niezłym ich przykładem może być "Creative Writer" firmy Microsoft.

Nauka na wesoło

Dorosłym program ten wyda się z pewnością mało poważny. Ale przecież przede wszystkim chodzi o to, by w trakcie nauki dzieci również się bawiły. Dzięki temu właśnie "bez bólu" poznają zasady edycji tekstu przy użyciu komputera. A komu nie przeszkadza kolorowy interfejs użytkownika - sam może spróbować, łatwo się przekonując, że wiele z czynności wykona w programie Creative Writer znacznie szybciej, niż za pomocą profesjonalnego oprogramowania.

Multimedia w pokoju dziecięcym

Programy do obróbki tekstu stają się atrakcyjne dopiero dzięki oprawie dźwiękowej. Krótkie melodyjki, odgrywane po jednym kliknięciu myszą, są naturalnie słyszalne tylko wtedy, gdy w komputerze mamy kartę dźwiękową. Jeśli z komputera korzystają nasze dzieci - zdecydowanie powinniśmy ją dokupić - używają ją również i inne programy dla najmłodszych. Nie zaszkodzi też zaopatrzyć się w napęd CD-ROM, ponieważ programy dla dzieci są raczej dość obszerne i rzadko są sprzedawane na dyskietkach.

Importujemy własne obrazki.

W dokumentach możemy umieszczać również własne obrazki - jednak pod warunkiem, że najpierw je zeskanujemy. Jeśli planujemy na dobre zabrać się za obróbkę własnych zdjęć, powinniśmy zaopatrzyć się w skaner. Jeśli nie, pozostaje zlecenie zeskanowania zdjęć firmie świadczącej usługi DTP, która zwróci je nam w postaci plików zapisanych na dyskietce lub CD-ROM-ie.

Uwaga: zdjęcia w prasie i książkach chronione są prawem autorskim. Bez zgody wydawcy lub autora zabronione jest ich kopiowanie i dalsze wykorzystanie w celach komercyjnych.

Dokumenty multimedialne.

Oprócz grafiki i tabel w dokumentach możemy umieszczać i inne obiekty, na przykład krótkie ścieżki dźwiękowe lub animacje. Oczywiście dźwięków nie da się wydrukować, lecz przecież nie każdy dokument musi być drukowany. Może on służyć do odczytu (i odsłuchu) wyłącznie na ekranie monitora (i głośnikach komputera). W takiej formie może być znacznie ciekawszy, niż jako wydruk na papierze. Do odtwarzania sekwencji wideo i ścieżek dźwiękowych konieczny jest jednak komputer multimedialny. Aby w dokumencie umieścić efekty multimedialne, możemy skorzystać z menu Wstaw z opcji Obiekt lub wybrać z menu Edycja pozycję Wklej. W obu przypadkach uruchamiany jest Odtwarzacz, w którym otwieramy wybrany plik i poprzez opcję Kopiuj obiekt z menu Edycja zapisujemy jego kopię w Schowku. Na koniec wracamy do edytora tekstu i umieszczamy w nim skopiowany obiekt. W tekście pojawi się ikona lub ramka, która będzie go reprezentować. Do odtworzenia obiektu wystarczy dwukrotne kliknięcie myszą.


* Wideosekwencję można uruchamiać bezpośrednio z dokumentu Worda.

OLE

OLE to skrót od "osadzanie i łączenie obiektów" (po angielsku: Object Linking and Embedding). Jest to specjalna technika importowania obiektów, w tym także grafiki. Jak sama nazwa wskazuje, OLE tworzy połączenie między danym obiektem, na przykład rysunkiem, a dokumentem. Przy pracy z OLE w dokumencie umieszczany jest sam obiekt lub tylko odsyłacz do niego (ikona). Ikona ta symbolizuje połączenie z programem, w którym dany obiekt został utworzony. Dwukrotne kliknięcie ikony powoduje uruchomienie tego programu i otwarcie w nim obiektu.
Kiedy jakiś obiekt umieścimy w dokumencie za pomocą OLE, możemy go również modyfikować poza tym dokumentem. Mechanizm OLE zatroszczy sie przy tym, aby w dokumencie znalazła się zaktualizowana wersja obiektu. Ma to sens na przykład wtedy, gdy w dokumencie tekstowym umieścimy tabelę, którą co jakiś czas zmieniamy w jej programie źródłowym - arkuszu kalkulacyjnym.
Kiedy otworzymy dokument tekstowy, tabela zostanie automatycznie zaktualizowana.

Dopasowanie grafiki.

Po wstawieniu obrazka do ramki, można dopasować jego rozmiar. Gdy klikniemy obrazek, przy krawędziach ramki pojawią się czarne kwadraciki, tak zwane uchwyty zmian rozmiaru. Klikamy któryś z narożnych kwadracików i przytrzymując lewy przycisk przesuwamy go, co pozwala proporcjonalnie zwiększać lub zmniejszać rozmiary rysunku. Chcąc uwidocznić tylko fragment obrazka, można go również przycinać. Wystarczy tylko przesunąć uchwyty zmiany rozmiaru do środka rysunku przy wciśniętym klawiszu Shift.

Ramki.

Edytory tekstu wyposażone w zaawansowane funkcje układu strony pozwalają najpierw umieścić w tekście ramkę, w której później znajdzie się importowana grafika. Jeśli chcemy pracować w taki sposób, dobrze jest zmienić widok na Układ strony, ponieważ przy podglądzie Normalny pozycja ramki nie będzie prawidłowa. W celu wstawienia ramki z menu Wstaw wybieramy polecenie Ramka, po czym naciskamy lewy przycisk myszy i przytrzymując go, kreślimy zarys ramki. Tekst zostanie "wyparty" przez ramkę, to znaczy będzie ją od zewnątrz oblewał. Następnie zaznaczamy ramkę klikając ją i wybieramy opcję Rysunek z menu Wstaw. Oczywiście w ramkach możemy też umieszczać tekst, co jest przydatne w wypadku tytułów i fragmentów tekstu, które chcemy umieścić osobno na stronie.

Import grafiki.

Polecenie Wklej z menu Edycja służy nie tylko do wstawiania tekstu, ale i grafiki. Umieszczanie w dokumencie grafiki lub innych obiektów, znajdujących się na twardym dysku czy na dyskietce, nazywamy importowaniem. Grafika zapisywana jest w specjalnych formatach plików. Najczęściej nie stanowi to problemu - nasz edytor tekstu poradzi sobie z odczytaniem najpopularniejszych formatów graficznych.
Każdy edytor tekstu potrafi odczytać pliki graficzne w formacie BMP, PCX oraz TIF. Lepsze importują również grafikę zapisaną w mniej znanych formatach. Jeśli tworzymy grafikę za pomocą własnego programu graficznego, zapisujemy ją zawsze w formacie, który potrafi wczytać używany przez nas edytor tekstu.

CLIPARTY

Jeśli w dokumencie zechcemy umieścić obrazek, wcale nie musimy go sami tworzyć. Na rynku dostępne są całe zestawy zdjęć i rysunków, rozprowadzanych na dyskietkach i dyskach CD-ROM, którymi możemy ozdabiać nasze teksty. Na jednym CD-ROM-ie znajduje się często kilka tysięcy takich rysunków, nazywanych clipartami. Oprócz niewielkich obrazków oferowane są też kolorowe fotografie z różnych dziedzin - od ujęć przestrzeni kosmicznej, po zdjęcia z głębin mórz i oceanów. CD-ROM-y zawierające kolekcje fotografii nie są przeważnie drogie, a oferują mnóstwo nowych możliwości graficznych.

grafika w tekście.

Dzisiejsze edytory tekstu oferują tyle możliwości, że szkoda byłoby wykorzystywać je wyłącznie do pisania listów. Poniżej postaram się opisać, jak z tekstem łączyć grafikę i tabele. Proste rysunki możemy wykonać za pomocą samego edytora - do tworzenia bardziej profesjonalnych trzeba się jednak zaopatrzyć w odpowiedni program graficzny.

jakość dźwięku.

Karty dźwiękowe pozwalają na rejestrowanie i odtwarzanie dźwięku różnej jakości. Im jest ona
wyższa, tym więcej miejsca na dysku zajmują pliki zawierające dźwięk. Na jakość dźwięku wpływają
dwa czynniki: rozdzielczość i częstotliwość próbkowania. Częstotliwość próbkowania, mierzona
w hercach, to liczba próbek dokonywanych podczas nagrywania w ciągu jednej sekundy.
Częstotliwość ta musi być co najmniej dwa razy wyższa od maksymalnej częstotliwości
występującej w próbkowanym sygnale. Zwykłe płyty kompaktowe próbkowane są z częstotliwością 44,1 kiloherca. Najwyższy dźwięk w takim wypadku może więc wynieśc 22,05 kiloherca. Najczęściej wartośc częstotliwości próbkowania podczas nagrywania dźwięku wynosi 22 050 lub
44 100 herców. Jakośc dźwięku nagranego z częstotliwością 22,05 kiloherca odpowiada jakości przeciętnego magnetofonu.
Im wyższa jest rozdzielczośc, tym mniej szumów wkradnie się w nagrywane dźwięki. Płyty kompaktowe nagrywane są przy rozdzielczości 16 bitów, jednak w większości przypadków nagrywanie dźwięku za pomocą komputera odbywa się przy 8 bitach. Problem polega na tym, że wraz ze wzrostem jakości nagrywanego dźwięku, rośnie również rozmiar plików dźwiękowych. Przykładowo 74 minuty muzyki zarejestrowanej na płycie kompaktowej zajmuje około 650 megabajtów. łatwo można więc policzyc, ile miejsca na dysku zajęłaby muzyka ze wszystkich płyt, jakie posiadamy w domu.

nagrywanie.

Karta dźwiękowa może zamienic zwykły komputer w małe studio nagrań. Umożliwia ona podłączenie mikrofonu oraz magnetofonu lub innego, podobnego urządzenia audio. Ponadto karty dźwiękowe łączone są z napędem CD-ROM. Tym samym możliwe jest też bezpośrednie zapisywanie na dysku muzyki odtwarzanej z płyt kompaktowych. Każdy natomiast, kto sam lubi nieco pomuzykowac, z pewnością ucieszy się z faktu, iż na karcie znajduje się także miejsce na podłączenie urządzenia MIDI, na przykład syntezatora, które
zamieni komputer w znacznie potężniejszą maszynę grającą.

karty dźwiękowe.

Aby komputer mógł odtwarzać dźwięki i muzykę, potrzebna jest karta dźwiękowa i głośniki lub
słuchawki. Kiedy kupujemy komputer multimedialny, możemy być pewni, że urządzenia te
otrzymujemy wraz z nim. Karty dźwiękowe pozwalają, tak jak magnetofon, na nagrywanie i
późniejsze odtwarzanie dowolnego rodzaju dźwięków. Ponadto potrafią też generować sztuczne
dźwięki, lecz do tego potrzebny jest dodatkowo syntezator. W większości wypadków wraz z kartą
dostarczane jest odpowiednie oprogramowanie. Za jego pomocą możemy nagrywać i odtwarzać
dźwięk (zapisywany na dysku w postaci plików WAVE), a także słuchać muzyki z płyt
kompaktowych i wiele, wiele więcej. Do karty muzycznej możemy podłączyć keyboard lub
sentezator, a następnie rejestrować, poddawać dowolnej obróbce i wreszcie odtwarzać własną
muzykę. Istnieją już nawet programy, które potrafią czytać tekst wpisany za pomocą klawiatury.

• poprzez wyjście Lan możemy podłączyć komputer do wieży hi-fi. Może to być bardzo korzystna alternatywa dla zwykłych głośników, podłączanych do komputera, zapewniająca znacznie wyższą jakość dźwięku.
• gniazdo mikrofonu, przydatne w przypadku, kiedy zajmujemy się nagrywaniem głosu. Aby jednak uzyskać rezultaty odpowiedniej jakości, niezbędny jest zakup bardzo dobrego mikrofonu.
• gniazdo do podłączenia urządzenia stereo typu magnetofon lub walkman.
• wewnętrzne złącze napędu CD-ROM. Dzięki niemu możliwe jest odtwarzanie płyt kompaktowych za pomocą napędu CD-ROM.
• przetwornik analogowy konwertuje dźwięki w dane komputerowe i na odwrót.
• procesor dźwiękowy umożliwia manipulowanie dźwiękami dowolnego rodzaju.
• złącze kontrolera napędu CD-ROM.
• syntezator pozwala na odtwarzanie plików MIDI.
• wyjście dla pary głośników lub słuchawek, znajdujące się na karcie dźwiękowej, zaopatrzone jest w miniwzmacniacz, wystarczający jednak dla niewielkich głośników. Znacznie lepszy dźwięk otrzymamy dopiero przy zastosowaniu głośników wyposażonych we własny wzmacniacz.
• do wejścia MIDI/joystick możemy podłączyć joystick lub dowolne urządzenie MIDI.